Prinudna naplata

Pod prinudnom naplatom podrazumeva se obaveza i ovlašćenje Narodne banke Srbije da sa svih računa klijenata kod banaka dužnika na kojima klijent ima sredstava (dinarskih i deviznih), bez njegove saglasnosti, izvrši plaćanje obaveza po izvršnim rešenjima (poreskih, carinskih, sudskih i drugih organa) i nalozima (po osnovu hartija od vrednosti, menica i ovlašćenja) po propisanom redosledu prioriteta, a u okviru istog reda prioriteta prema vremenu prijema. Izvršna rešenja nadležnih organa dostavljaju se od 30. septembra 2005. godine organizacionom delu Narodne banke Srbije - Odeljenje za prijem, kontrolu i unos osnova i naloga Kragujevac - Kragujevac, Ulica Branka Radičevića 16a.

Prinudna naplata se sprovodi na osnovu većeg broja zakonskih propisa, među kojima su najznačajniji: Zakon o platnom prometu, Zakon o izvršnom postupku, Zakon o stečaju, Zakon o menici, i podzakonskih akata – odluka, uputstava i instrukcija guvernera Narodne banke Srbije.

Dužnici nad kojima se sprovodi prinudna naplata su:

  • pravna lica koja imaju račune kod banaka,
  • fizička lica koja obavljaju delatnost i imaju račune kod banaka,
  • banke koje imaju račune kod Narodne banke Srbije.

Prinudna naplata se vrši sa svih računa dužnika (dinarskih depozitnih i deviznih) u dinarima. U slučajevima kada su poverioci strana fizička ili pravna lica, dosuđeni iznosi po sudskom rešenju izvršavaju se u korist nerezidentnih računa kod banaka u dinarskoj protivvrednosti deviznog duga.

Sprovođenje prinudne naplate odvija se u više faza, i to:

  • prijem i evidentiranje rešenja (I i II red prioriteta) i naloga (III red prioriteta),
  • kontrola ispravnosti osnova – rešenja i naloga, koja podrazumeva vraćanje neispravnih osnova donosiocu,
  • unos rešenja u Program.

Izvršenje rešenja i naloga vrši se razmenom elektronskih poruka između Prinudne naplate i banaka kroz blokadu matičnog broja dužnika, što podrazumeva blokadu svih računa dužnika kod svih banaka i zabranu bankama da takvom dužniku otvaraju nove račune.

 

Aplikativni pristup podacima prinudne naplate

Preko sistema veb-servisa Narodne banke Srbije stranke mogu da pristupe registru dužnika u prinudnoj naplati i da za samo dva dinara po matičnom broju o svojim kupcima, dobavljačima i poslovnim partnerima dobiju informacije o tome da li su blokirani, o iznosu blokade i broju dana nelikvidnosti. Podaci uvek sadrže stanje od prethodnog radnog dana, a mogu da se traže za najmanje sto matičnih brojeva.